Marianne Dijkshoorn is expert op het gebied van toegankelijkheid van evenementen en ervaringsdeskundige: ze is slecht ter been en legt langere afstanden af per rolstoel.
Ze schreef het boek ’Maak je event toegankelijk voor iedereen’ en adviseerde o.a. het Eurovisie Songfestival in Rotterdam over hun toegankelijkheid.
Tijdens het BEA Festival sprak ze over inclusie en toegankelijkheid. Ze liet deelnemers aan den lijve ondervinden, hoe achtergesteld je nog steeds bent, als je rolstoelgebruiker, blind, doof of noem maar op bent.
“Het gevoel erbij te horen – er écht bij te horen – begint voor mij als rolstoelgebruiker bij diversiteit. Als ik niet de enige ben met een beperking, voel ik me meteen meer thuis. Hoe gemengder het publiek, hoe minder één minderheid zich buitengesloten zal voelen.
Als je dan kijkt naar de video’s van de genomineerde projecten tijdens de Best Event Awards, zie je toch vooral happy white people. En ook bij het BEA-event zelf blijft dit beeld.
Maar meer diversiteit betekent nog niet per definitie dat iedereen zich ook echt welkom voelt. Dan heb je het dus over inclusie, wat in mijn geval meteen gaat over toegankelijkheid.
BEA-bezoekers konden (naast een veelheid aan andere vakinhoudelijke sessies) een Inclusion Parcours doen, waar zij onder begeleiding met een rolstoel of taststok (blindengeleide stok) de evenementenlocatie rondgingen. Zo beleefden ze het evenement vanuit hun tijdelijke beperking en konden ze ervaren hoe weinig inclusief de events in het algemeen zijn die ze organiseren.
De rolstoel ervaring
Er waren vier rolstoelen beschikbaar om de evenementenlocatie rond te rollen. Overal liepen mensen kriskras door elkaar en stonden ineens stil om met elkaar te spreken. Als je zit en de andere mensen staan, dan merken zij je niet direct op. De rolstoelgebruikers gaven aan dat het best een dingetje was om aan te geven dat je erdoor wilde: het voelt ongemakkelijk en je moet je stem soms best flink verheffen, wat dan weer onvriendelijk over kan komen.
Een andere uitdaging was de kabelgoot-challenge. Midden in de ruimte lag een wel bekende zwart-gele kabelgoot (of misschien is kabel-drempel een beter woord), bedoeld om te voorkomen dat mensen de kabels kapot trappen of er over struikelen.
Te weinig realiseren organisatoren zich dat de oplossing van hun probleem (kabels netjes weggewerkt) juist het probleem bij een ander veroorzaakt. Bijna elke rolstoelgebruiker had meerdere pogingen nodig om over de kabelgoot te komen, want de ramp van de kabelgoot is te hoekig. Bij de ingang van Sala 1 lagen zelfs twee kabelgoten achter elkaar. Onneembaar en als je al de zaal in rolt als iedereen al zit, dan trek je de aandacht van alle aanwezigen. Niet heel prettig als jij in die rolstoel zit.
De oplossing is misschien iets meer werk, maar zeker niet onhaalbaar: kabels bovenlangs wegwerken. Of kabelgoten gebruiken (die zijn echt te huur), waar een rolstoel wél overheen komt.
De netwerk uitdaging
En toen was er koffie. De Italiaanse espressobar was zo gevonden en prima toegankelijk. Maar als je de beker espresso dan hebt, wil je plaats maken voor de volgende in de rij. De ervaring leerde de tijdelijke rolstoelgebruikers al snel dat rollen met drinken in je hand vrijwel onmogelijk is. Het barpersoneel serveerde niet uit. Dan toch maar de koffie drinken voor de espressobar en hopen dat je anderen niet tot last bent.
Netwerken is sowieso lastig met het hoogteverschil. “Het is best wel een dingetje om te netwerken als jij zit en iedereen staat” gaf iemand aan. Een wat gelijkere afwisseling tussen hoge tafels en zithoekjes helpt al enorm.
Het hoogteverschil liet zich ook voelen bij een aantal inhoudelijke sessies. Een aantal waren ingericht op spontane inloop, waarbij iedereen staand met elkaar in gesprek ging. Kom daar in je rolstoel maar eens tussen. En doe maar eens gelijkwaardig mee in een gesprek, als je alleen maar uitzicht hebt op achterwerken en je daarom de spreker niet kunt zien.
De espresso moet er ook weer eens uit, dus op naar de toiletten. De evenementenlocatie heeft een rolstoeltoegankelijk toilet, dus dat geeft hoop. Dan moet je er alleen wel eerst kunnen komen: bij het toiletten aangekomen ligt er een heel steile ramp. De meeste rolstoelgebruikers proberen het, een enkeling haalt zelfstandig de top. De meesten vragen andere bezoekers om duw hulp. Iedereen eindigt de test best vermoeid.
De stoelendans
Al verder rollend vraagt iemand, waar je kunt zitten in de congreszaal als alle stoelen gekoppeld zijn i.v.m. veiligheid. Op de meeste events is niet gedacht aan rolstoelgebruikers en zit degene achteraan of in een gangpad (waar degene dan vaak de weg blokkeert). Niet de meest fijne plekken om deel te nemen aan event, want je wil onderdeel zijn van het publiek.
Dit kun je simpel oplossen door een rolstoelmat neer te leggen op een plaats waar stoelen zijn weggehaald. Voor lopers zet je een stoel neer, dus waarom maak je voor rolstoelgebruikers geen plek?