Tingey injury law firm ve Nb0 D Degz E unsplash

Gisteren koos de Tweede Kamer haar nieuwe voorzitter. We feliciteren Vera Bergkamp bij deze van harte én we stellen haar verkiezing meteen ter discussie. Sorry Vera.
Waarom hebben we dan precies twijfel over de keuze van de Tweede Kamer? Simpel: omdat we ons afvragen of alle 150 kamerleden wel tevreden zijn met de uitkomst.

Wij geloven dat een ander beslissingsproces geleid zou hebben tot een bredere steun voor deze voorzitter. Of voor een andere.

One person, one vote. Zo kiest onze Tweede Kamer haar nieuwe voorzitter. En als er niemand een volledige meerderheid heeft, dan volgt ‘gewoon’ een nieuwe ronde. In theorie kan er op deze manier een voorzitter gekozen worden die 2 stemmen meer heeft dan de andere kandidaten. Een nieuwe voorzitter waarvan 49% van de kamer liever een andere kandidaat had gezien. En dat kan anders.
Met onze tool ConsensIQ dragen we bij aan diepere dialoog en betere beslissingen. Door deze andere manier van met elkaar praten en samen keuzes maken, worden uitkomsten breder gedragen.
Hoe anders zouden wij de verkiezing van de voorzitter van de Tweede Kamer dan gedaan hebben? Nou zo:

Zaai twijfel. Oogst nuance.

In de traditionele manier van stemmen word je gedwongen om zwart-wit te denken. Slechts één optie kan de juiste zijn. Maar laten we eerlijk zijn: niet iedereen weet altijd alles zeker. Door ruimte te geven aan twijfel, verdiep je de dialoog en kom je uiteindelijk tot een meer afgewogen keuze.
Daarom geeft ConsensIQ deelnemers de mogelijkheid om hun stem te spreiden: in plaats van één stem, krijg je 100 punten op je teller. Weet je het (bijna) zeker, dan zet je alles op die ene kandidaat. Maar durf je toe te geven dat je er nog niet helemaal uit bent, dan kun je dat laten zien. Het is precies dát, dat de keuze van de voorzitter (en eigenlijk ieder debat) naar een diepere afweging zou brengen.
Voor de belangstellenden: eerder deden we een leuk experiment rond de Tweede Kamer Verkiezingen. Zie daarvoor de links onderaan deze blog.

Draag de draaikonten op handen.

Lang geleden werd Wouter Bos (toen lijsttrekker van de PvdA) verweten een draaikont te zijn, omdat hij zijn mening herzag. Het kostte hem de verkiezingswinst. En in zijn algemeenheid wordt in de politiek (en daar buiten) je mening herzien gezien als zwakte.
We zijn ook geneigd om altijd de kortste route te kiezen naar een beslissing. De vraag is of die route ook altijd leidt naar de beste beslissing. Met ConsensIQ stimuleren wij voortschrijdend inzicht: een stemming is bij ons geen momentopname, maar een stap in een proces. Deelnemers kunnen hun stem(verdeling) voortdurend aanpassen; omdat ze overtuigd raken door een fris argument, omdat ze nieuwe informatie krijgen of omdat ze besluiten mee te buigen met de groep.
De tool houdt de stemming open, zo lang als nodig is. Zo sta je dus het proces toe en maak je inzichtelijk hoe meningen fluctueren. Zo voorkom je dat mensen star vast houden aan hun oorspronkelijke standpunt.

En dan is het grappige dat de kortste route niet altijd de snelste blijkt te zijn. Het hele debat duurde nu vele uren. Goede kans dat het via de omweg veel sneller klaar was geweest.

Verliezers kunnen ook zoet zijn.

In de meeste debatten en beslisprocessen zijn er mensen die zich winnaar voelen en deelnemers die (al dan niet zure) verliezers zijn. Het is niet moeilijk je voor te stellen hoe die verliezers zullen kijken naar Vera Bergkamp; en hoe Vera Bergkamp dus begint met een verstoorde relatie met een deel van de kamer.
Met ConsensIQ voorkom je dat je een middelvinger op steekt naar degene die zijn favoriete optie af ziet vallen. Want diegene heeft alle kans gehad om zijn standpunt te verdedigen en om eventueel zielen te winnen (zie ook: draaikonten).
Maar belangrijker nog: in het proces van ConsensIQ blijft je mee praten, ook als jouw favoriet af valt. Je krijgt namelijk je punten terug op je teller en mag die weer verdelen over de resterende kandidaten. Zo kun je in ieder geval je nummer twee steunen of voorkomen dat die ene het wint.
Op deze manier blijft iedereen van begin tot einde betrokken bij het proces, voelen alle gespreksdeelnemers zich serieus genomen en zal iedereen dus meer achter de uiteindelijke beslissing staan; zelfs als het niet je vooraf gedroomede uitkomst is.

Celine haeberly 573088 unsplash

Hoe werkt ConsensIQ

Laten we het concrete voorbeeld van de verkiezing van Vera Bergkamp er nog eens bij pakken en de stemming eens invullen met (fictieve) cijfers. Dan zie je mooi, hoe dezelfde uitkomst op een veel breder draagvlak had kunnen rekenen met ConsensIQ.
We hebben drie kandidaten;

Vera Bergkamp (D66)
Khadija Arib (PvdA)
Martin Bosma (PVV)

Ons fictieve kamerlid wil heel graag een nieuwe kamervoorzitter. Daarnaast vindt hij dat Dhr. Bosma het als vice-voorzitter erg goed heeft gedaan. In het oude systeem brengt hij 1 stem uit op Martin Bosma. In het alternatieve systeem verdeelt hij zijn 100 punten als volgt;

Vera Bergkamp: 30 punten
Khadjija Arib: 0 punten
Martin Bosma: 70 punten

Nadat alle kamerleden hun stemmen (15,000) hebben uitgebracht is de uitslag van de eerste ronde als volgt

Vera Bergkamp: 7700 punten
Khadjija Arib: 4140 punten
Martin Bosma: 3160 punten

Als je puur uitgaat van een meerderheid van de stemmen (7501 stemmen) zou hier het stemproces stoppen en is Vera Bergkamp verkozen tot nieuwe kamervoorzitter.

Op basis van deze eerste ronde wordt echter door de Kamer besloten om Martin Bosma uit te sluiten van de volgende stemronde. Alle Kamerleden krijgen de stemmen die ze ingezet hebben op Bosma terug. Ook ons fictieve kamerlid. Met zijn 70 punten heeft hij in de tweede ronde nog steeds inspraak op de nieuwe kamervoorzitter. Hij zet al zijn punten in op Vera Bergkamp, en veel andere punten die op Martin Bosma waren ingezet zijn naar haar gegaan, want de uitslag is als volgt;

Vera Bergkamp: 9210 punten
Khadjija Arib: 5790 punten

Het effect? Het merendeel van de Martin Bosma stemmers voelen zich gehoord, ondanks dat hij als eerste af viel. Ze hebben nogmaals hun stem kunnen laten horen. En voor hetzelfde geld hadden de Bosma-stemmers massaal voor Arib gekozen. Dan was zij dicht in de buurt gekomen van Bergkamp. Als dan vervolgens een deel van de Bergkamp-stemmers zich hadden laten verleiden door nieuwe argumenten, had het ook nog Arib kunnen worden.
En zo zijn er nog wel een paar scenario's te bedenken. Het punt is: door het op deze manier te doen leidt een grondiger proces tot een breder gedragen uitkomst.

ConsensIQ is een product van Dagvoorzitter.nl en LiveWall Events

Jan-Jaap In der Maur

Picture by Tingey Injury Law Firm & Celine Haeberly on Unsplash

Deel dit artikel op je favoriete social kanaal
Foto m e r dag 10 11 2011 124

Samen maken we de beste match

Wij kennen onze dagvoorzitters van haver tot gort. We snappen jouw behoefte. We helpen je graag bij je keuze.